در این مقاله قصد داریم به بحث احضار متهم بپردازیم و نکات و مطالب مهمی را در این خصوص بیان کنیم. در واقع این اولین اقدامی است که بازپرس نسبت به متهم انجام می‌دهد. هدف از احضار کردن متهم انجام تحقیقات راجع به او می‌باشد. همان طور که در ماده ۶۴ قانون آیین دادرسی کیفری آمده است برای اینکه رسیدگی آغاز شود کافی است شاکی از حق شکایت خود استفاده کند اما صرفاً شکایت شاکی نمی تواند منجر به احضار گردد که در ادامه به بررسی بیشتر و دقیق‌تر این موضوع می‌پردازیم.

چه زمانی متهم احضار می‌گردد ؟

در مقدمه اشاره کردیم صرف این که شاکی از حق شکایت خود در خصوص یک شخص استفاده کند نمی‌تواند منجر به احضار گردد. در واقع زمانی متهم احضار می‌شود که اوضاع و احوال ظاهری پرونده و قرائن امکان ارتکاب عمل مجرمانه‌ای که به او نسبت داده شده است را تقویت کند. در این راستا به ماده ۱۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری اشاره می‌کنیم. در این ماده آمده است که بازپرس نباید بدون دلیل کافی برای توجه اتهام، کسی را به عنوان متهم احضار و یا جلب کند.
تخلف از این مقرره موجب محکومیت انتظامی تا درجه چهار است.

فرم‌های مخصوص احضاریه به چه شکل است؟

احضار کردن متهم به وسیله فرم‌های مخصوص احضاریه انجام می‌شود. ماده ۱۶۹ قانون آیین دادرسی کیفری بیان کرده است که احضار متهم نزد مقام قضایی با احضاریه عمل می‌آید. احضاریه دو نسخه دارد که یکی توسط متهم نگه داشته می‌شود و نسخه دیگر پس از امضا به مامور ابلاغ مسترد می‌گردد.
در خصوص فرم‌های مخصوص احضاریه ماده دیگری در قانون آیین دادرسی کیفری وجود دارد. در ماده ۱۷۰ این قانون مندرجات الزامی احضاریه شمرده شده است. در احضاریه باید مشخصات دقیق متهم، علت احضار ساعت تاریخ و مکان حضور به دقت منعکس شود. در نهایت احضاریه باید امضای مقام قضایی را داشته باشد.

در برخی جرایم منافی عفت علت احضار به دلیل حفظ آبروی متهم ذکر نمی‌شود. اما متهم بهرحال این حق را دارد که با مراجعه به مقام قضایی علت احضار را جویا شود.

احضاریه باید به چه کسی ابلاغ گردد ؟

در پاسخ به این سوال باید بیان کنیم که احضاریه باید به شخص متهم ابلاغ شود.
حال این امکان وجود دارد که ابلاغ به بستگان شخص متهم و یا اشخاصی که مطابق قانون آیین دادرسی مدنی، ابلاغ به آنها صحیح می‌باشد صورت گرفته باشد.
ممکن است برای شما سوال ایجاد شود که اگر محل اقامت متهم مشخص نباشد چه اتفاقی می‌افتد در پاسخ به این سوال باید بیان کرد که همانطور که ماده ۱۷۴ قانون آیین دادرسی کیفری بیان کرده است هرگاه ابلاغ احضاریه به فرد ممکن نباشد، ابلاغ از طریق یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار به عمل می‌آید. در صورت عدم حضور متهم در این مرحله بازپرس می‌تواند دستور جلب متهم را صادر کند تا از او بازجویی شود.

نکته احضار متهم

اگر متهم با وجود ارتکاب جرم با حسن نیت به روشن شدن واقعیت پرونده کمک کند و به مقامات قضایی در کشف حقیقت مساعدت نماید، این اقدامات می‌تواند موجب تخفیف مجازات وی از جانب قاضی پرونده شود.

با وجود پیشرفتی که در روش‌های جدید ارتباطی وجود داشته است قانونگذار تلاش کرده است یکی از این روش‌ها استفاده کند. بنابراین می‌توانیم در این راستا به ماده ۱۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری اشاره کنیم این ماده به این شرح است که استفاده از سامانه‌های (سیستم‌های) رایانه‌ای و مخابراتی، از قبیل پیام‌نگار (ایمیل)، ارتباط تصویری از راه دور، نمابر و تلفن، برای طرح شکایت یا دعوی، ارجاع پرونده، احضار متهم تجویز شده است.
نباید فراموش کرد که این شیوه‌های ابلاغ و احضار در موازات شیوه‌های سنتی استفاده می‌شوند و ابلاغ ورقه‌های قضایی به متهم هنوز رواج دارد.

برای دریافت اطلاعات بیشتر در خصوص احضار متهم ، به کانال تلگرام حقوقی وکیل دات کام مراجعه نمایید . کارشناسان مرکز مشاوره حقوقی وکیل دات کام نیز آماده اند تا با ارائه خدماتی در زمینه مشاوره حقوقی تلفنی وکیل دات کام به سوالات شما عزیزان پیرامون احضار متهم پاسخ دهند .